PRAWA I OBOWIĄZKI PACJENTA

Pacjentowi przysługują prawa określone w Konstytucji RP, ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, ustawie o działalności leczniczej, ustawie o ochronie danych osobowych, Konwencji o prawach dziecka przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 roku wraz ze zmianą zakresu obowiązywania Konwencji o prawach dziecka, a także w innych przepisach określających prawa i obowiązki pacjenta.

Pacjent ma prawo do:

  • świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej;
  • informacji o swoim stanie zdrowia;
  • poszanowania w tajemnicy, przez osoby udzielające świadczeń zdrowotnych, informacji związanych z pacjentem, w szczególności z jego stanem zdrowia;
  • wyrażenia zgody albo odmowy na udzielanie świadczeń zdrowotnych;
  • zgłaszania działań niepożądanych produktów leczniczych;
  • poszanowania intymności i godności, w szczególności w czasie udzielania świadczeń zdrowotnych;
  • dokumentacji medycznej dotyczącej stanu zdrowia oraz udzielonych świadczeń zdrowotnych,
  • zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza;
  • poszanowania życia prywatnego i rodzinnego;
  • opieki duszpasterskiej;
  • przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie.

Pobierz: Ulotka RPP – Prawa Pacjenta [PDF, 3,62 MB] >

Pobierz: Plakat RPP – Prawa Małego Pacjenta [PDF, 8,74 MB] >

Zgłaszanie działań niepożądanych produktów leczniczych

Każde niekorzystne i niezamierzone działanie produktu leczniczego pacjent ma prawo zgłosić: osobie wykonującej zawód medyczny (np. lekarzowi, pielęgniarce, farmaceucie), Prezesowi Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, podmiotowi odpowiedzialnemu za wprowadzenie produktu leczniczego do obrotu.

Wszelkie informacje dotyczące sposobu zgłaszania działań niepożądanych produktów leczniczych dostępne są na stronie internetowej Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych https://www.gov.pl/web/urpl.

Dodatkowa opieka pielęgnacyjna

Pacjent przebywający w szpitalu ma prawo do kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z innymi osobami. Prawo to przysługuje pacjentowi również, jeżeli przebywa w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym opiekuńczo-leczniczym lub rehabilitacji leczniczej czy hospicjum.

Pacjentowi przysługuje prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej – opieka pielęgnacyjna to opieka sprawowana nad pacjentem, w tym prawo do bezpłatnego pobytu w szpitalu przedstawiciela ustawowego (rodzica) lub opiekuna faktycznego (osoby sprawującej, bez obowiązku ustawowego, stałą opiekę nad pacjentem). Pacjent/opiekun ustawowy pacjenta może wskazać osobę, która w czasie pobytu pacjenta będzie sprawować dodatkową opiekę pielęgnacyjną w zakresie ustalonym z personelem medycznym. Zakres wykonywanych czynności zależy od wieku, stanu zdrowia pacjenta, opracowanego planu terapeutycznego i potrzeb zdrowotnych chorego. Dodatkowa opieka pielęgnacyjna nie polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Jej celem jest umożliwienie pacjentowi uzyskania dodatkowego wsparcia emocjonalnego, np. przez obecność osoby bliskiej, zaangażowanie osoby bliskiej w proces terapeutyczny i współpracę z zespołem medycznym, edukowanie opiekuna pacjenta w zakresie prawidłowej pielęgnacji i opieki nad pacjentem zgodnie z realizowanym planem leczenia.

Osobą sprawującą dodatkową opiekę nad pacjentem może być wyłącznie osoba pełnoletnia. Sprawowana opieka nie może zakłócać procesu terapeutycznego, pracy personelu medycznego czy realizacji praw innych pacjentów. Opiekun zobowiązany jest stosować się do zaleceń personelu medycznego, przestrzegać planu diagnostyczno-terapeutycznego, przede wszystkim w zakresie przestrzegania zasad bezpieczeństwa sanitarno-epidemiologicznego, zakazu manipulowania przy aparaturze medycznej, samodzielnego włączania i wyłączania urządzeń, czy podawania środków lub pokarmów niezgodnych z zaleceniami medycznymi. Podejmowanie czynności wykraczających poza przyjęty zakres wymaga uzyskania zgody personelu medycznego.

W uzasadnionych sytuacjach, w przypadku wystąpienia zdarzeń, zagrażających bezpieczeństwu pacjentów lub personelu, np. wystąpienia zagrożenia epidemicznego, prawo do sprawowania dodatkowej opieki może zostać czasowo ograniczone.

Dodatkowa opieka pielęgnacyjna na rzecz pacjenta jest świadczona dobrowolnie, na życzenie pacjenta i/lub osoby bliskiej i nie ma charakteru obowiązku lub przymusu.

Opieka duszpasterska

Przebywając w szpitalu lub w innym podmiocie udzielającym stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych (tj. zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, opiekuńczo-leczniczym lub rehabilitacji leczniczej czy hospicjum) pacjent prawo do opieki duszpasterskiej.

Pomiot leczniczy umożliwia pacjentowi kontakt z osobą duchowną wyznawanej religii – pacjent może powiadomić personel o chęci odbycia takiego spotkania, jak również korzystać z miejsca modlitewnego dla pacjentów i opiekunów znajdującego się w szpitalu.

Przechowywanie rzeczy wartościowych w depozycie

Pacjent przebywający w podmiocie leczniczym, wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne ma prawo do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie. W przypadku gdy pacjent jest nieprzytomny lub niezdolny do zrozumienia znaczenia sytuacji, rzeczy wartościowe do depozytu przyjmowane są niezwłocznie i przechowywane wraz z oryginałem karty depozytowej. Jeśli pacjent odzyska przytomność zawiadamia się go o złożeniu rzeczy wartościowych do depozytu. W przypadku wyrażenia woli dalszego przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie, pacjent składa podpis na karcie depozytowej wraz z aktualną datą.

Pacjent, opiekunowie przebywający w podmiocie leczniczym z pacjentem oraz osoby odwiedzające, są zobowiązani do:

  • udzielania personelowi medycznemu prawdziwych i pełnych informacji na temat stanu zdrowia pacjenta, przebytych chorób, przyjmowanych leków oraz obserwowanych objawów. Opiekunowie i osoby odwiedzające są zobowiązani do poinformowania personelu o ewentualnych objawach infekcji oraz do stosowania się do zaleceń personelu medycznego w celu zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego pacjentów;
  • przestrzegania zaleceń lekarzy i personelu medycznego, w tym stosowania się do ustalonego planu diagnostyczno-terapeutycznego oraz zaleceń dotyczących pielęgnacji i diety;
  • przestrzegania regulaminów porządkowych poszczególnych komórek organizacyjnych oraz innych przepisów i procedur obowiązujących w placówce medycznej, w szczególności przepisów BHP, ochrony przeciwpożarowej oraz zasad bezpieczeństwa sanitarno-epidemiologicznego;
  • dbania o porządek i czystość w najbliższym otoczeniu oraz przestrzegania ustalonego porządku organizacyjnego w oddziale, w szczególności dotyczącego obecności w sali podczas obchodów lekarskich, zabiegów leczniczo-pielęgnacyjnych oraz w czasie wydawania posiłków; przestrzegania ciszy nocnej oraz każdorazowego zgłaszania pielęgniarce zamiaru opuszczenia oddziału;
  • korzystania z urządzeń elektronicznych (takich jak laptopy, telefony, odtwarzacze MP3) w sposób nieuciążliwy dla innych pacjentów i personelu oraz niezaburzający pracy aparatury i urządzeń medycznych, szczególnie w godzinach ciszy nocnej; korzystania z urządzeń elektrycznych (np. kuchenek, grzałek, żelazek) wyłącznie w miejscach do tego przeznaczonych, za zgodą pielęgniarki oddziałowej lub dyżurnej; bezwzględnego przestrzegania zakazu samodzielnego manipulowania przy aparaturze medycznej oraz urządzeniach elektrycznych, gazowych, wentylacyjnych i grzewczych;
  • poszanowania praw, godności i intymności innych osób, w tym pacjentów, ich opiekunów oraz personelu medycznego; bezwzględnego przestrzegania zakazu fotografowania i nagrywania innych osób bez ich wyraźnej zgody;
  • poszanowania własności innych pacjentów, personelu oraz mienia placówki medycznej;
  • przestrzegania bezwzględnego zakazu posiadania, używania oraz obrotu alkoholem, wyrobami nikotynowymi, środkami odurzającymi, lekami i substancjami niewskazanymi przez lekarza na terenie placówki medycznej;
  • niezwłocznego informowania personelu medycznego o wszelkich zdarzeniach mogących mieć wpływ na zdrowie lub bezpieczeństwo osób przebywających w placówce medycznej.

Jako pacjent jesteś współuczestnikiem procesu diagnostyczno-terapeutycznego. Informacje, które przekazujesz lekarzowi na temat swojego zdrowia, mogą mieć istotny wpływ na skuteczność leczenia. Poniższe wskazówki pomogą Ci dobrze przygotować się do wizyty – niezależnie od tego, czy kontynuujesz leczenie, czy udajesz się do lekarza po raz pierwszy.

Przed wizytą:

  • Zastanów się, co Cię niepokoi: jakie masz objawy, od kiedy występują, w jakich sytuacjach się nasilają i czy ich pojawienie się było związane z konkretnym wydarzeniem.
  • Zbierz informacje o swoich dolegliwościach oraz spisz nazwy wszystkich przyjmowanych leków (w tym suplementów diety).
  • Przygotuj dokumentację medyczną dotyczącą dotychczasowego leczenia – np. wyniki badań, karty informacyjne, orzeczenia. Ułatwi to lekarzowi zaproponowanie odpowiedniego postępowania.
  • Zapisz pytania, które chcesz zadać lekarzowi. Jeśli obawiasz się, że nie zapamiętasz wszystkich informacji, poproś kogoś bliskiego o towarzyszenie Ci w czasie wizyty.
  • Jeśli przed wizytą otrzymałeś/-aś wskazówki dotyczące przygotowania się do badania, postępuj zgodnie z nimi. Zachowanie higieny osobistej i założenie wygodnego ubrania pomoże Ci czuć się bardziej komfortowo podczas badania.
  • Zaplanuj czas tak, aby nie spóźnić się na wizytę. Jeżeli wizyta jest nieplanowana i wynika z nagłego pogorszenia stanu zdrowia (np. w POZ, Nocnej i Świątecznej Opiece Zdrowotnej, Izbie Przyjęć, SOR), pamiętaj, że stan zdrowia oczekujących pacjentów wpływa na kolejność przyjęcia.
  • Zabierz okulary do czytania i aparat słuchowy, jeśli ich używasz. Jeśli potrzebujesz komunikacji alternatywnej, poinformuj o tym wcześniej.
  • Pamiętaj, że udzielenie świadczenia zdrowotnego wymaga świadomej zgody pacjenta, z wyjątkiem sytuacji przewidzianych ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. W przypadku pacjenta małoletniego, który ukończył 16 rok życia, wymagana jest zgoda podwójna: przedstawiciela ustawowego jak i samego małoletniego pacjenta. W przypadku rozbieżności decyzji np. rodzica i małoletniego pacjenta sprawę rozstrzyga sąd opiekuńczy. Badanie lub udzielenie pacjentowi świadczenia zdrowotnego bez jego zgody jest dopuszczalne w sytuacji gdy pacjent wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej lub gdy zwłoka wiązałaby się z niebezpieczeństwem utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia.

W trakcie wizyty:

  • Bądź szczery i otwarty. Dokładnie opisz objawy oraz powiedz, od kiedy je odczuwasz. Jeśli zażywasz jakiekolwiek leki, substancje psychoaktywne czy środki odurzające – poinformuj o tym lekarza. Nie wstydź się mówić o trudnościach, nawet jeśli wydają się krępujące – te informacje mogą być kluczowe dla postawienia trafnej diagnozy.
  • Zadawaj pytania, jeśli coś jest dla Ciebie niejasne. W razie potrzeby korzystaj ze sporządzonych wcześniej notatek. Pamiętaj, że odpowiedzialność za powodzenie leczenia leży po obu stronach.
  • Uważnie słuchaj lekarza lub personelu medycznego oraz omów plan postępowania. Zapytaj, czy i kiedy powinieneś zgłosić się na następną wizytę. Jeśli nie widzisz zapisanych zaleceń, powiedz o tym lekarzowi.
  • Masz prawo do podjęcia decyzji o miejscu swojego leczenia i konsultacji z innymi specjalistami, a także do pełnej informacji i wyrażania świadomej zgody na wykonywane badania, zabiegi, procedury.

Po wizycie:

Aby osiągnąć jak najlepsze efekty leczenia, stosuj się dokładnie do zaleceń lekarskich – przestrzegaj dawek, częstotliwości oraz czasu przyjmowania leków. Przestrzegaj także innych zaleconych procedur oraz terminów wizyt kontrolnych. Nie zmieniaj samodzielnie zaleceń, ponieważ może to negatywnie wpłynąć na skuteczność leczenia. Regularnie sprawdzaj wyniki badań i pamiętaj o działaniach profilaktycznych, które pomogą Ci utrzymać zdrowy tryb życia.

Dowiedz się więcej: https://www.gov.pl/web/rpp/partnerska-komunikacja-lekarza-z-pacjentem

Kontakt w sprawie wniosków/skarg dotyczących realizacji praw pacjenta

Wniosek lub skargę można złożyć ustnie lub pisemnie w każdej komórce organizacyjnej całodobowo oraz we wtorki i w czwartki w godzinach 13:00-14:00 w sekretariacie Szpitala (budynek C, piętro 1).

Adres do korespondencji:

Wojewódzki Szpital Dziecięcy im. J. Brudzińskiego w Bydgoszczy

ul. Chodkiewicza 44

85-667 Bydgoszcz

e-mail: sekretariat@wsd.org.pl

Wymogi formalne

W zgłoszeniu/wniosku należy zawrzeć informacje umożliwiające identyfikację wnioskującego i sprawy, której zgłoszenie/wniosek dotyczy – imię i nazwisko (nazwę) wnoszącego skargę lub wniosek, adres (wskazanie miejscowości, ulicy, nr domu i mieszkania) wnoszącego skargę lub wniosek, treść skargi lub wniosku (należy określić przedmiot skargi lub wniosku). W przypadku skargi lub wniosku wnoszonej w imieniu innej osoby, osoba składająca skargę lub wniosek powinna przedstawić zgodę osoby, na rzecz której wnoszona jest sprawa. Zgłoszenia anonimowe pozostają bez rozpoznania. Zgłoszenia zawierające wymagane informacje są rozpatrywane bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu 30 dni, licząc od dnia wpływu wniosku/skargi. Załatwienie sprawy szczególnie skomplikowanej, wymagającej postępowania wyjaśniającego następuje nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania. Zgodnie z dyspozycją art. 222 kodeksu postępowania administracyjnego, o tym, czy pismo jest skargą albo wnioskiem, decyduje treść pisma, a nie jego forma zewnętrzna.

Pełnomocnik Dyrektora ds. Praw Pacjenta

Do zadań pełnomocnika Dyrektora ds. Praw Pacjenta należy aktywne wspieranie podmiotu ochrony zdrowia w zakresie realizacji praw pacjentów, m.in. poprzez:

  • analizę badań i opinii doświadczeń pacjentów w zakresie realizacji praw pacjentów w podmiocie;
  • udział w analizowaniu i rozpatrywaniu wniosków i skarg, proponowanie działań naprawczych;
  • współpracę z kierownikiem podmiotu, działem Zintegrowanego Systemu Zarządzania Jakością i personelem Szpitala w zakresie przygotowania procedur i szkoleń dla pracowników;
  • współpracę z Rzecznikiem Praw Pacjenta.

e-mail: specjalista2szj@wsd.org.pl

Biuro Rzecznika Praw Pacjenta

ul. Płocka 11

01-231 Warszawa

www.gov.pl/web/rpp/

Bezpłatna infolinia: 800 190 590 czynna całodobowo przez siedem dni w tygodniu

  • Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.;
  • Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej;
  • Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty;
  • Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej;
  • Ustawa z dnia 6 września 2001 r. Prawo Farmaceutyczne;
  • Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.
  • Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego;
  • Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;
  • Ustawa z dnia 4 grudnia 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków pobierania, przechowywania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów;
  • Dział VIII ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego;
  • Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 2002 r. w sprawie organizacji przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków.